Formy ochrony przyrody
TURYSTYKA I REKREACJA
Na obszarze gminy, we wsi Lubieniek, występuje jezioro o powierzchni 138 ha, nazywane Jeziorem Szczawińskim, które połączone jest z 10 innymi, niewielkimi jeziorami i zbiornikami wodnymi, tworząc rozległe kanały.
Teren ten stanowi unikalną ostoję ptactwa wodnego, wobec czego objęto go ochroną w formie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Przysowy.
Obejmuje on tereny chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowy ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką.
Obszar ten obejmuje głównie zachodnią część gminy.
Obszar Natura 2000
Na terenie Gminy znajduje się również "Obszar Natura 2000" specjalnej ochrony ptaków (OSO) "Doliny Przysowy i Słudwi" obejmujący dolinę dwóch rzek: Przysowy i Słudwi oraz rezerwat przyrody "Jezioro Szczawińskie". "Obszar Natura 2000" rozciąga się od Jeziora Szczawińskiego wzdłuż rzeki Przysowy przez miejscowości: Krzymów, Józefków, Białka, Stefanów Suserski, Holendry, Helenów Suserski i biegnie dalej, przez teren gminy Pacyna. Poza samą doliną tych dwóch rzek, obszar obejmuje również tereny rolne – pola uprawne, będące ważnym miejscem żerowania i odpoczynku ptaków podczas wiosennych przelotów. Obszar ma istotne znaczenie dla ochrony ptaków migrujących w okresie wiosennym. W krótkim okresie czasu koncentrują się tu znaczne ilości ptaków wodno-błotnych. Ogółem obserwowano do 50 000 osobników różnych gatunków w okresie wiosennym.
Dziedzictwo kulturowe gminy Szczawin Kościelny
Obszar gminy Szczawin Kościelny jest unikatowym miejscem kumulacji różnych form dziedzictwa kulturowego, pozostałego po poprzednich pokoleniach, wpływając w ten sposób na specyfikę gminy. Spuścizna poprzednich okresów w dziejach gminy Szczawin Kościelny przybiera różną postać, w różny sposób kształtując wrażliwość mieszkańców. Najbardziej wyraziste jest dziedzictwo kulturowe w postaci zabytkowych obiektów architektonicznych i historii sławnych ludzi urodzonych na opisywanym terenie.